Κι αν έρθει κάποτε η στιγμή να χωριστούμε, αγάπη μου,
μη χάσεις το θάρρος σου.
Η πιο μεγάλη αρετή του ανθρώπου, είναι να 'χει καρδιά.
Μα η πιο μεγάλη ακόμα, είναι όταν χρειάζεται
να παραμερίσει την καρδιά του.

Την αγάπη μας αύριο, θα τη διαβάζουν τα παιδιά
στα σχολικά βιβλία, πλάι στα ονόματα των άστρων..
Τάσος Λειβαδίτης


Πέμπτη 23 Οκτωβρίου 2008

Εἶχε ἐλπίσει τότε,... Εἶχε ἐλπίσει ὕστερα...












Στην Ερατώ μου..


Αντώνης Σαμαράκης

Από τους σημαντικότερους έλληνες λογοτέχνες. Γεννήθηκε το 1919 στην Αθήνα. Φοίτησε στην ΑΣΟΕΕ και στην Νομική Αθηνών. Εργάστηκε ως υπάλληλος στο Υπουργείο Εργασίας. Στην αρχή της λογοτεχνικής του καριέρας συνεργάστηκε με το περιοδικό Διάπλαση των Παίδων και αργότερα το 1932 δημοσίευσε τα τραγούδια του παιδιού με το ψευδώνυμο Ιωσήφ Κυπριανός.

Το 1944 πιάστηκε από τους ναζί και καταδικάστηκε σε θάνατο. Ύστερα από περιπέτειες, κατάφερε να ξεφύγει.

Το Ζητείται Ελπίς ήταν το πρώτο πεζογράφημα που έγραψε το 1954 ενώ ακολούθησε το 1961 το Αρνούμαι για το οποίο τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Διηγήματος. ?λλα έργα του: Το Λάθος το οποίο απέσπασε δύο λογοτεχνικά βραβεία στην Ελλάδα και στη Γαλλία, Το διαβατήριο, Η ζούγκλα, κ.α.

Ο Αντώνης Σαμαράκης έχει τιμηθεί επίσης και με το Βραβείο λογοτεχνίας Ευρωπάλια για το σύνολο του έργου του. Τα έργα του έχουν μεταφραστεί σε δεκάδες χώρες του κόσμου και μερικά από αυτά έχουν μεταφερθεί στον κινηματογράφο και την τηλεόραση.

Εξελέγη ομόφωνα επίτιμος διδάκτωρ του Τμήματος Φιλολογίας των Πανεπιστημίων Αθηνών, Πατρών και Ιωαννίνων. Στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, τα έργα του διδάσκονται στη δημοτική και μέση εκπαίδευση και στα πανεπιστήμια.

Επίτιμος δημότης σε 37 πόλεις στην Ελλάδα και στην Κύπρο. Χρυσό Μετάλλιο Αξίας της πόλεως των Αθηνών. Μεγαλόσταυρος του Τάγματος Εθνάρχου Μακαρίου Γ', Κύπρος.

Το 1989, η UNICEF Νέας Υόρκης τον ονόμασε πρώτο έλληνα πρεσβευτή καλής θέλησης για τα παιδιά του κόσμου.

Πνευματικός πρεσβευτής των Γιατρών χωρίς Σύνορα. Διάκριση Ειρήνης και μετάλλιο από την Έκκληση της Ακρόπολης για την Ειρήνη, τη Ζωή και τον Πολιτισμό. Ασχολήθηκε ενεργά πέντε χρόνια, με το εκπαιδευτικό πρόγραμμα της Βουλής των Εφήβων, ως πρόεδρος της Επιτροπής που το κατεύθυνε.


Mariza Koch - Nanourisma



Ζητεῖται Ἐλπίς

Ὅταν μπῆκε στὸ καφενεῖο, κεῖνο τὸ ἀπόγεμα, ἤτανε νωρὶς ἀκόμα. Κάθισε σ᾿ ἕνα τραπέζι, πίσω ἀπὸ τὸ μεγάλο τζάμι ποὺ ἔβλεπε στὴ λεωφόρο. Παράγγειλε καφέ.

Σὲ ἄλλα τραπέζια, παίζανε χαρτιὰ ἢ συζητούσανε.

Ἦρθε ὁ καφές. Ἄναψε τσιγάρο, ἤπιε δυὸ γουλιές, κι ἄνοιξε τὴν ἀπογευματινὴ ἐφημερίδα.

Καινούριες μάχες εἶχαν ἀρχίσει στὴν Ἰνδοκίνα. «Αἱ ἀπώλειαι ἑκατέρωθεν ὑπῆρξαν βαρύταται», ἔλεγε τὸ τηλεγράφημα.

Ἕνα ἀκόμα ἰαπωνικὸ ἁλιευτικὸ ποὺ γύρισε μὲ ραδιενέργεια.

«Ἡ σκιὰ τοῦ νέου παγκοσμίου πολέμου ἁπλοῦται εἰς τὸν κόσμον μας», ἦταν ὁ τίτλος μιᾶς ἄλλης εἴδησης.

Ὕστερα διάβασε ἄλλα πράγματα: τὸ ἔλλειμμα τοῦ προϋπολογισμοῦ, προαγωγὲς ἐκπαιδευτικῶν, μιὰ ἀπαγωγή, ἕνα βιασμό, τρεῖς αὐτοκτονίες. Οἱ δυό, γιὰ οἰκονομικοὺς λόγους. Δυὸ νέοι, 30 καὶ 32 χρονῶ. Ὁ πρῶτος ἄνοιξε τὸ γκάζι, ὁ δεύτερος χτυπήθηκε μὲ πιστόλι.

Ἀλλοῦ εἶδε κριτικὴ γιὰ ἕνα ρεσιτὰλ πιάνου, ἔπειτα κάτι γιὰ τὴ μόδα, τέλος τὴν «Κοσμικὴ Κίνηση»: «Κοκταίηλ προχθὲς παρὰ τῷ κυρίῳ καὶ τῇ κυρίᾳ Μ. Τ. Χάρμα εὐμορφίας καὶ κομψότητος ἡ κυρία Β. Χ. μὲ φόρεμα κομψότατο ἐμπριμὲ καὶ τὸκ πολὺ σίκ. Ἐλεγκάντικη ἐμφάνισις ἡ δεσποινὶς Ο. Ν.»

Ἄναψε κι ἄλλο τσιγάρο. Ἔριξε μιὰ ματιὰ στὶς «Μικρὲς Ἀγγελίες»:

ΠΩΛΕΙΤΑΙ νεόδμητος μονοκατοικία, κατασκευὴ ἀρίστη, ἐκ 4 δωματίων, χόλ, κουζίνας, λουτροῦ πλήρους, W.C.

ΕΝΟΙΚΙΑΖΕΤΑΙ εἰς σοβαρὸν κύριον δωμάτιον εἰς β´ ὄροφον, εὐάερον, εὐήλιον...

ΖΗΤΕΙΤΑΙ πιάνο πρὸς ἀγοράν...

Σκέψεις γυρίζανε στὸ νοῦ του.

Ἀπὸ τότε ποὺ τέλειωσε ο δεύτερος παγκόσμιος πόλεμος, ἡ σκιὰ τοῦ τρίτου δὲν εἶχε πάψει νὰ βαραίνει πάνω στὸν κόσμο μας. Καὶ στὸ μεταξύ, τὸ αἷμα χυνότανε, στὴν Κορέα χτές, στὴν Ἰνδοκίνα σήμερα, αὔριο...

Πέρασε τὸ χέρι του στὰ μαλλιά του. Σκούπισε τὸν ἱδρώτα στὸ μέτωπό του· εἶχε ἱδρώσει, κι ὅμως δὲν ἔκανε ζέστη.

Ὁ πόλεμος, ἡ βόμβα ὑδρογόνου, οἱ αὐτοκτονίες γιὰ οἰκονομικοὺς λόγους, ἡ «Κοσμικὴ Κίνησις»... Τὸ πανόραμα τῆς ζωῆς!

Δὲν εἶχε ἀλλάξει διόλου πρὸς τὸ καλύτερο ἡ ζωή μας ὕστερ᾿ ἀπὸ τὸν πόλεμο. Ὅλα εἶναι, τὰ ἴδια σὰν καὶ πρίν. Κι ὅμως εἶχε ἐλπίσει κι αὐτός, ὅπως εἶχαν ἐλπίσει ἑκατομμύρια ἄνθρωποι σ᾿ ὅλη τὴ γῆ, πῶς ὕστερ᾿ ἀπὸ τὸν πόλεμο, ὕστερ᾿ ἀπὸ τόσο αἷμα ποὺ χύθηκε, κάτι θ᾿ ἄλλαζε. Πὼς θἀρχόταν ἡ εἰρήνη, πὼς ὁ ἐφιάλτης τοῦ πολέμου δὲ θὰ ἴσκιωνε πιὰ τὴ γῆ μας, πὼς δὲ θὰ γίνονταν τώρα αὐτοκτονίες γιὰ οἰκονομικοὺς λόγους, πὼς...

Σουρούπωνε. Μερικὰ φῶτα εἶχαν ἀνάψει κιόλας στὰ μαγαζιὰ ἀντίκρυ. Στὸ καφενεῖο δὲν εἴχανε ἀνάψει ἀκόμα τὰ φῶτα. Τοῦ ἄρεσε ἔτσι τὸ ἡμίφως.

Σκέφτηκε τὴ σύγχυση ποὺ ἐπικρατεῖ στὸν κόσμο μας σήμερα. Σύγχυση στὸν τομέα τῶν ἰδεῶν, σύγχυση στὸν κοινωνικὸ τομέα, σύγχυση...

Δὲν ἔφταιγε ἡ ἐφημερίδα ποὺ ἔκανε τώρα αὐτὲς τὶς σκέψεις. Τὰ σκεφτότανε ὅλα αὐτὰ τὸν τελευταῖο καιρό, πότε μὲ λιγότερη, πότε μὲ περισσότερη ἔνταση. Σκεφτότανε τὸ σκοτεινὸ πρόσωπο τῆς ζωῆς. Τὴν εἰρήνη, τὴ βαθιὰ τούτη λαχτάρα, ποὺ κρέμεται ἀπὸ μιὰ κλωστή. Σκεφτότανε τὴ φτώχεια, τὴν ἀθλιότητα. Σκεφτότανε τὸ φόβο ποὺ ἔχει μπεῖ στὶς καρδιές.

Στὸν καθρέφτη, δίπλα του, εἶδε τὸ πρόσωπό του. Ἕνα πολὺ συνηθισμένο πρόσωπο. Τίποτα δὲ μαρτυροῦσε τὴν ταραχὴ ποὺ εἶχε μέσα του.

Εἶχε πολεμήσει κι αὐτὸς στὸν τελευταῖο πόλεμο. Καὶ εἶχε ἐλπίσει. Μὰ τώρα ἤτανε πιὰ χωρὶς ἐλπίδα. Ναί, δὲ φοβότανε νὰ τὸ ὁμολογήσει στὸν ἑαυτό του πῶς ἤτανε χωρὶς ἐλπίδα.

Μιὰ σειρὰ ἀπὸ διαψεύσεις ἐλπίδων ἦταν ἡ ζωή του. Εἶχε ἐλπίσει τότε,...

Εἶχε ἐλπίσει ὕστερα...

Κάποτε, πρὶν ἀπὸ χρόνια, εἶχε ἐλπίσει στὸν κομμουνισμό. Μὰ εἶχε διαψευσθεῖ κι ἐκεῖ. Τώρα δὲν εἶχε ἐλπίδα σὲ καμιὰ ἰδεολογία!

Ζήτησε ἕνα ποτήρι νερὸ ἀκόμα. Αὐτὴ ἡ διάψευση ἀπὸ τὶς λογῆς-λογῆς ἰδεολογίες ἤτανε βέβαια γενικὸ φαινόμενο. Καὶ παραπάνω ἀπὸ τὴ διάψευση, ἡ κούραση, ἡ ἀδιαφορία, ποὺ οἱ πιὸ πολλοί, ἡ μεγάλη πλειοψηφία νιώθει μπροστὰ στὶς διάφορες ἰδεολογίες.

Κοίταζε τὰ τρόλλεϋ ποὺ περνάγανε ὁλοένα στὴ λεωφόρο, τὸ πλῆθος... Μπροστά του, ἡ ἐφημερίδα ἀνοιχτή. Ὅλα αὐτὰ ποὺ εἶχε δεῖ καὶ πρωτύτερα: ἡ σκιὰ τοῦ καινούριου πολέμου, ἡ Ἰνδοκίνα, οἱ δυὸ αὐτοκτονίες γιὰ οἰκονομικοὺς λόγους, ἡ «Κοσμικὴ Κίνησις»...

Τσιγάρα! ἕνας πλανόδιος μπῆκε.

Πῆρε ἕνα πακέτο.

Στὶς ἕξι σελίδες τῆς ἐφημερίδας: ἡ ζωή. Κι αὐτός, ἤτανε τώρα ἕνας ἄνθρωπος ποὺ δὲν ἔχει ἐλπίδα.

Θυμήθηκε, πρὶν ἀπὸ χρόνια, ἤτανε παιδὶ ἀκόμα, εἶχε ἀρρωστήσει βαριὰ μιὰ θεία του, ξαδέρφη τῆς μητέρας του. Τὴν εἴχανε σπίτι τους. Ἦρθε ὁ γιατρὸς· βγαίνοντας ἀπὸ τὸ δωμάτιο τῆς ἄρρωστης, εἶπε μὲ ἐπίσημο ὕφος:

Δὲν ὑπάρχει πλέον ἐλπίς!

Ἔτσι κι αὐτός, τώρα, εἶχε φτάσει στὸ σημεῖο νὰ λέει:

- Δὲν ὑπάρχει πλέον ἐλπίς!

Τοῦ φάνηκε φοβερὸ ποὺ ἤτανε χωρὶς ἐλπίδα. Εἶχε τὴν αἴσθηση πὼς οἱ ἄλλοι στὸ καφενεῖο τὸν κοιτάζανε κι ἄλλοι ἀπὸ τὸ δρόμο σκέφτονταν καὶ ψιθυρίζανε μεταξύ τους: «Αὐτὸς ἐκεῖ δὲν ἔχει ἐλπίδα!» Σὰ νὰ ἦταν ἔγκλημα αὐτό. Σὰ νὰ εἶχε ἕνα σημάδι πάνω του ποὺ τὸ μαρτυροῦσε. Σὰ νὰ ἤτανε γυμνὸς ἀνάμεσα σὲ ντυμένους.

Σκέφτηκε τὰ διηγήματα ποὺ εἶχε γράψει, δίνοντας ἔτσι μιὰ διέξοδο στὴν ἀγωνία του. Ἄγγιζε θέματα τοῦ καιροῦ μας: τὸν πόλεμο, τὴν κοινωνικὴ δυστυχία... Ὡστόσο, δὲν τὸ ἀποφάσιζε νὰ τὰ ἐκδώσει. Φοβότανε! Φοβότανε τὴν ἐτικέτα ποὺ θὰ τοῦ δίνανε σίγουρα οἱ μὲν καὶ οἱ δέ. Ὄχι, ἔπρεπε νὰ τὰ βγάλει. Στὸ διάολο ἡ ἐτικέτα! Αὐτὸς ἦταν ἕνας ἄνθρωπος, τίποτε ἄλλο. Οὔτε ἀριστερὸς οὔτε δεξιός. Ἕνας ἄνθρωπος ποὺ εἶχε ἐλπίσει ἄλλοτε, καὶ τώρα δὲν ἔχει ἐλπίδα, καὶ ποὺ νιώθει χρέος του νὰ τὸ πεῖ αὐτό. Βέβαια, ἄλλοι θἄχουν ἐλπίδα, σκέφτηκε. Δὲν μπορεῖ παρὰ νἄχουν.

Ξανάριξε μιὰ ματιὰ στὴν ἐφημερίδα: ἡ Ἰνδοκίνα, ἡ «Κοσμικὴ Κίνησις», τὸ ρεσιτὰλ πιάνου, οἱ δυὸ αὐτοκτονίες γιὰ οἰκονομικοὺς λόγους, οἱ «Μικρὲς Ἀγγελίες»...

ΖΗΤΕΙΤΑΙ γραφομηχανή...

ΖΗΤΕΙΤΑΙ ραδιογραμμόφωνον...

ΖΗΤΕΙΤΑΙ τζὶπ ἐν καλῇ καταστάσει...

ΖΗΤΕΙΤΑΙ τάπης γνήσιος περσικὸς...

Ἔβγαλε τὴν ἀτζέντα του, ἔκοψε ἕνα φύλλο κι ἔγραψε μὲ τὸ μολύβι του:

ΖΗΤΕΙΤΑΙ ἐλπίς

Ὕστερα πρόσθεσε τὸ ὄνομά του καὶ τὴ διεύθυνσή του. Φώναξε τὸ γκαρσόνι. Ἤθελε νὰ πληρώσει, νὰ πάει κατευθείαν στὴν ἐφημερίδα, νὰ δώσει τὴν ἀγγελία του, νὰ παρακαλέσει, νὰ ἐπιμείνει νὰ μπεῖ ὁπωσδήποτε στὸ αὐριανὸ φύλλο.
Ἀντώνης Σαμαράκης


frangoulis-ton eayto toy paidi




Συνέντευξη με τον Αντώνη Σαμαράκη
Η λογοτεχνία είναι μια απεγνωσμένη απόπειρα ανθρώπινης επικοινωνίας
Του
Βασίλη Λεβαντίδη
Απόσπασμα


Θα λέγατε κάτι σε έναν νέο που κάνει δειλά – δειλά, τα πρώτα του βήματα στη ζωή। Θα του λέγατε κάτι για τον πολιτισμό μας, για την Ελλάδα;

Όχι δεν θα του έλεγα για πολιτισμό θα του έλεγα για…

Κοιτώντας τον στα μάτια κ. Σαμαράκη…

Ναι, ναι στα μάτια όσο μπορώ γιατί δεν έχουμε δικαίωμα να κοιτάμε στα μάτια τα παιδιά σήμερα, είμαστε ένοχοι. Είμαστε ένοχοι, εμείς οι μεγάλοι, στα χρόνια και στα αξιώματα. Και μπροστά στα μάτια ενός παιδιού πρέπει να σκύβουμε με συντριβή το κεφάλι, με συντριβή το κεφάλι και αν μπορούσα κάπως να το κοιτάξω θα του έλεγα, σε παρακαλώ να αγωνιστείς, γιατί τίποτα δεν γίνεται χωρίς αγώνα, να μείνεις έτσι όπως είσαι σήμερα, στα φυσικά σου χρώματα αυθόρμητος, ειλικρινής χωρίς υποκρισίες σε όλους του τομείς, να είσαι πάντα ο εαυτός σου. Αλλά θέλει αγώνα για να μείνεις ο εαυτός σου και εγώ θυμάμαι επειδή κάνω την διάκριση μεταξύ της θαυμάσιας νέας γενιάς που έχουμε σήμερα και εμείς οι μεγάλοι κάνουμε αυστηρά κριτική άδικη και βλακώδη και γελοία. Διότι εμείς λέμε η νεολαία σήμερα…Ποια νεολαία σήμερα; Η νεολαία είναι θαυμάσια, εμείς δεν είμαστε άξιοι της νεολαίας. Λέγαμε η αγνή ελληνική επαρχία και εγώ είμαι από επαρχία και οι ρεματιές ήτανε με εξώγαμα πνιγμένα και η αιμομιξία σύννεφο. Σήμερα οι σχέσεις των δύο φύλων είναι ειλικρινείς, απλές, εγώ είδα στην Καλαμαριά προχθές, το βλέπω και στην Αθήνα και σε άλλες πόλεις και αισθάνθηκα τη νύχτα μέσα ένα αγόρι και ένα κορίτσι αγκαλιασμένα. Η εικόνα της ομορφιάς, της αλήθειας και της ζωής. Και παίρνω κουράγιο, αισιοδοξία, όπως παίρνω κουράγιο από τα φορτηγά που γράφουν πίσω «Έχει ο Θεός». Εντάξει έχει ο Θεός αλλά ως πότε θα έχει; Μήπως απελπίστηκε και αυτός; Θα του έλεγα λοιπόν κι αυτό «Να μείνεις όπως είσαι παιδί μου, να αγωνιστείς να μείνεις όπως είσαι»!

…«5 Νοεμβρίου 1998. Νύχτα. Στην Ελλάδα. Σε μια μικρή πόλη. Ένα παιδί ο Δημήτρης 16 χρονών, μαθητής στη Β’ Λυκείου, γράφει στο κομπιούτερ του και ρίχνει στους δρόμους μια προκήρυξη, με την υπογραφή μιας φανταστικής οργάνωσης νέος. Άνεμος σωτηρίας από τα εν ονόματι. Είναι μια κίνηση διαμαρτυρίας και εξέγερσης εναντίον των διαφόρων εν ονόματι που καταδυναστεύουν τη ζωή μας και της αφαιρούν το αληθινό της νόημα. Τα παιδιά εμείς, οι νέοι εμείς, είμαστε στην πρώτη γραμμή του αγώνα κατά των διαφόρων εν ονόματι, που καταδυναστεύουν τη ζωή μας και δεν μας αφήνουν να σκεφτόμαστε και να πράττουμε ως ελεύθεροι άνθρωποι»…


Nanourisma


ΑΝΤΩΝΗΣ ΣΑΜΑΡΑΚΗΣ (1919-2003)। Ο Αντώνης Σαμαράκης του Ευριπίδη και της Ανδριανής γεννήθηκε στην Αθήνα, όπου σπούδασε νομικά (1937-1941). Από το 1935 ως το 1963 εργάστηκε στο Υπουργείο Εργασίας, θέση από την οποία παραιτήθηκε με την επιβολή της δικτατορίας του Μεταξά και στην οποία επέστρεψε το 1945. Συμμετείχε ως εκπρόσωπος της χώρας μας σε διεθνείς συναντήσεις για θέματα εργασιακά και μεταναστευτικά.

Το 1963 παντρεύτηκε την Ελένη Κουρεμπανά. Την περίοδο 1968-1969 ηγήθηκε αποστολής εμπειρογνωμοσύνης στις χώρες της Αφρικής μετά από ανάθεση της Διεθνούς Ομάδας Εργασίας. Ως εκπρόσωπος της Ουνέσκο ταξίδεψε στην Αιθιοπία και δραστηριοποιήθηκε με άρθρα του για τη διεθνή κινητοποίηση υπέρ της επίλυσης των προβλημάτων των κατοίκων της χώρας.

Στη λογοτεχνία πρωτοεμφανίστηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1930 ως ποιητής από τις στήλες των περιοδικών "Παιδικός κόσμος" και "Διάπλασις των Παίδων". Ακολούθησαν δημοσιεύσεις του στις σελίδες της "Νέας Εστίας" και άλλων περιοδικών, όπως το "Ξεκίνημα", και τα "Νεοελληνικά Γράμματα". Συνεργάστηκε επίσης με το περιοδικό "Ακτίνες" μετά τον πόλεμο του 1940.

Το 1954 εκδόθηκε η πρώτη του συλλογή διηγημάτων με τίτλο Ζητείται ελπίς. Ακολούθησαν πέντε ακόμη βιβλία του, τα οποία γνώρισαν πολλές επανεκδόσεις και μεταφράσεις σε ξένες γλώσσες. Τιμήθηκε με το κρατικό βραβείο διηγήματος (1962 για το "Αρνούμαι"), το Βραβείο των Δώδεκα - Έπαθλο Κώστα Ουράνη (1966 για "Το λάθος"), το Μέγα Βραβείο Αστυνομικής Λογοτεχνίας στη Γαλλία (1970 για "Το λάθος").

Τιμήθηκε επίσης για τη συνολική προσφορά του από τη διοργάνωση Europalia (1982) και με το Σταυρό του Ιππότη των Γραμμάτων και των Τεχνών (1995). Μετά τη μεταπολίτευση δημοσίευσε κείμενα κοινωνικού και πολιτικού περιεχομένου στον ημερήσιο και περιοδικό Τύπο. Διηγήματά του έγιναν σενάρια για κινηματογραφικές ταινίες. Ταινία έγινε επίσης "Το λάθος" από τον Peter Fleischmann.

Η πεζογραφία του Αντώνη Σαμαράκη τοποθετείται στο χώρο της κοινωνικής καταγγελίας. Μέσα από τα έργα του προβάλλει έντονη η αγωνία για την πορεία του σύγχρονου κόσμου, η κοινωνική συνείδηση και η ανθρωπιστική κοσμοθεωρία του συγγραφέα. Η γλώσσα του είναι απλή, χωρίς επιτηδευμένο ύφος, ξεχωρίζει κυρίως για την πυκνότητα των νοημάτων.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν η ευρηματικότητα στην εξέλιξη και το τέλος της δράσης και η συχνή χρήση οπτικής χρήσης του λόγου (κείμενα δακτυλογραφημένα, σκίτσα, κ.α.). Για περισσότερα βιογραφικά στοιχεία του Αντώνη Σαμαράκη βλ. Δασκαλόπουλος Δημήτρης "Αντώνης Σαμαράκης", στο "Η μεταπολεμική πεζογραφία Από τον πόλεμο του 40 ως τη δικτατορία του '67", Ζ', σ.54-99. Αθήνα, Σοκόλης, 1988, Ζήρας Αλεξ., "Σαμαράκης Αντώνης", "Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό", 9α. Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1988 και Παππάς Γιάννης Η., Σκιαθάς Αντώνης Δ., "Σχεδίασμα εργοβιογραφίας Αντώνη Σαμαράκη", Ελί-τροχος17-18 (Πάτρα), Χειμώνας - Άνοιξη 1999, σ.7-13. Εργογραφία (πρώτες αυτοτελείς εκδόσεις): Ι. Διηγήματα "Ζητείται ελπίς διηγήματα". Αθήνα, 1954. "Αρνούμαι". Αθήνα, Φέξης, 1961. "Το διαβατήριο". 1973. "Η κόντρα διηγήματα". Αθήνα, 1992. ΙΙ.Μυθιστορήματα "Σήμα κινδύνου μυθιστόρημα". Αθήνα, 1959. "Το λάθος μυθιστόρημα" Εξώφυλλο του χαράκτη Α.Τάσσου. Αθήνα, Βιβλιοπωλείον της Εστίας, 1965.


Σωκράτης Μάλαμας - Τσιγάρο Ατέλειωτο



ΕΛΕΓΕΙΟ

Δεν ήταν θάνατος, αυτός ο ξένος,
που εκείνο το βαθύ κι εξαίσιο βράδυ
ήρθε σιγά, κρυφά μες στο σκοτάδι,
σαν ένας αδερφός αγαπημένος

και σταυρωτά σε φίλησε, σα χάδι.
Έτσι πολύ κι αναίτια λυπημένος,
ήταν ένας χλωμός Εσταυρωμένος,
που εκείνο το βαθύ κι εξαίσιο βράδυ,

σε μιαν Αποκαθήλωση μοιραία,
-τριανταφυλλάκι σε γυμνή ρομφαία-
κάρφωσε την ψυχή σου… Σαν αστείο

τώρα θα σου φανεί να μάθεις ότι,
έγραψα τούτο το φτωχό ελεγείο
«Εις μνήμην Ναπολέοντος Λαπαθιώτη…»

(Από το αφιέρωμα του περιοδικού Νέα Εστία, τεύχος 398-399, 1944)



Μιλτιάδης Πασχαλίδης - Νανούρισμα



23 σχόλια:

mareld είπε...

Αγαπημένοι μου!

Σας νοσταλγώ!

Η ανάρτηση αφιερωμένη στην Ερατώ μου με αγάπη και ένα ευχαριστώ!

«Ποίηση που δίνει ελπίδα»

«Γράφουμε διαμαρτυρόμενοι, ίσως επειδή κατά τη μεγάλη εκείνη έκρηξη του Σύμπαντος επικράτησε σκανδαλώδης μεροληψία στη διανομή των θραυσμάτων. Στην ύπαρξή μας δόθηκε το μικρότερο, αυτό του φευγαλέου. Μας παραχωρήθηκε όμως ευτυχώς και η ψευδαίσθηση, ως αναγκαίο εξάρτημά του διά της προσάρτησης», είναι τα λόγια της Κικής Δημουλά για το ποιητικό σύμπαν και τη γραφή.


Ερατώ!

Τριανταφυλλένια μου!

Με συγκινείς με το ενδιαφέρον σου για τον ανθρώπινο πόνο.
Σου αφιερώνω αυτή την ανάρτηση..γιατί για την άλλη..θα περιμένεις..μη γελάς..

Φιλιά νοσταλγικά σε όλους Σας!

Ερατώ είπε...

Mareld!
Δεν βρίσκω λόγια για να σε ευχαριστήσω....

Έίμαι πολύ συγκινημένη.
Πρώτα πρώτα για την αφιέρωση.
Μετά για το θέμα της, τον Σαμαράκη. Το "Ζητείται Ελπίς" είναι από τα πρώτα λογοτεχνικά που διάβασα στη ζωή μου. Τα διηγήματα με προβλημάτισαν πολύ τότε. Ειδικά το ομότιτλο με το βιβλίο που έχεις και στην ανάρτηση και το άλλο "Η Σαρξ" που στηλιτεύει την υποκρισία κάποιων εκπροσώπων "κοινωνικών φορέων".Και "Ο ξανθός ιππότης" , αξέχαστο.
Σε ευχαριστώ ξεχωριστά για το "Νανούρισμα" του Πασχαλίδη.Είναι ακριβώς ότι μου χρειάζεται(κάτι ξέρεις εσύ!)

Χίλια ευχαριστώ για όλα.
Σε βλέπω μπροστά μου να μου χαμογελάς κι αυτό είναι για μένα πολύτιμο. Να είσαι καλά γλυκιά μου.

Αστοριανή είπε...

Μαρέλντ μου,
Διαλέγω τα καλύτερα της Ερατούς κι ας μη τη γνωρίζω...
έχοντας ήδη γνωρίσει (!) εσένα,
πολλαπλασιάζω τους επαίνους της.
Κι εγώ τότε, τον αγαπούσα, τώρα, δίχως βιβλία του, εδώ, στη ..."Μεγάλη Νέα Υόρκη" με τις ελάχιστες γωνίτσες ελληνικών βιβλίων στις Δημόσιες Βιβλιοθήκες της (και που να τις εύρεις...) δεν θυμώμουν πολλά...
Ευχαριστώ από καρδιάς για την ανάρτηση.
Υιώτα

ΠΕΡΙΠΛΟΥΣ είπε...

καλήμερα κορίτσια ..Τι να πεις για τον Σαμαράκη ότι και να πεις θα ναι λίγο ..Πάντως μ'αρεσει ο τρόπος που σκέφτεσαι!!

Ανώνυμος είπε...

Ζητείται ελπίς!!!. Δυο λέξεις, τόσο διαχρονικό μήνυμα.

Σαμαράκης, αξεπέραστος και παντοτινός όπως οι αρχαίοι μεγάλοι συγγραφείς.

Σ' ευχαριστούμε για τα αποσπάσματα αλλά και για να μην ξεχνάμε και τα σχετικά, για τις καταπληκτικές κόκκινες φωτό

mareld είπε...

Ερατώ μου!

Δεν χρειάζεται να με ευχαριστήσεις!
Αρκεί να χαίρεσαι και να είσαι δυνατή στις φουρτούνες της ζωής!

Πάντα στο εδώ και τώρα..όπως λέει και η γλυκιά μας Ε Γκίκα..

«Αν όχι εμείς, ποιοι; Αν όχι τώρα, πότε;»
Αυτή η φράση σφύριζε στο κεφάλι μου και τίποτα δεν ανέβαλλα για αύριο απ’ τη στιγμή που υπήρχε το τώρα.
Διότι το αύριο μπορεί και να μην έρθει ποτέ, όπως υποστηρίζει η Τόνι Μόρισον στην «Αγαπημένη» της. Το τώρα όμως βρίσκεται εδώ, πάντα.

Ο Σαμαράκης κυλάει στο αίμα μου και κοιμάμαι ήσυχη ότι ποτέ δεν θα αλλάξει το κόκκινό του χρώμα!

Τόσο τρυφερός αγωνιστής!

Παραθέτω ένα από τα τελευταία σημειώματα του Αντώνη Σαμαράκη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό της UNICEF

Ποτέ πια πόλεμος!
"Τις τελευταίες νύχτες
δεν βλέπω όνειρα,
φοβάμαι πια να ονειρεύομαι"
είπε το οχτάχρονο παιδί
από το Κόσοβο.

Το παιδί ξαναζούσε στα όνειρά του τον εφιάλτη του παράλογου πολέμου. Εμείς, πώς τολμάμε να ονειρευόμαστε;

"Πόλεμος εναντίον του πολέμου". Άπειρες φορές έχει γραφτεί και ακουστεί αυτό το σύνθημα-σλόγκαν. Και όμως, ο πόλεμος ζει και βασιλεύει και τα πάντα σακατεύει:ανθρώπινες ζωές, δημιουργήματα της επιστήμης και της τεχνολογίας, πολιτιστική κληρονομιά, το περιβάλλον.

Εις τους αιώνας των αιώνων πόλεμος. Διαψεύστηκαν τραγικά οι ελπίδες που είχαμε ότι πόλεμος δεν θα ξαναγίνει ποτέ πια.

"Πόλεμος πάντων πατήρ" είπε ο Ηράκλειτος. Ένας πατέρας που καταβροχθίζει τα παιδιά του. Το συνηθίσαμε πια, εδώ είναι ο μέγας κίνδυνος. Ενώ πόλεμοι και εμφύλιοι σπαραγμοί μαίνονται γύρω μας, τους θεωρούμε κάτι φυσικό και αναπότρεπτο.

Πρώτη προτεραιότητα στη λίστα των θυμάτων των πολέμων έχουν τα παιδιά. Τα βλέπουμε στην τηλεόραση, χάρη σ'αυτήν έχουν μπει στα σπίτια μας - στην ψυχή μας όμως έχουν άραγε μπει;

Παιδιά που τους δίνουν όπλα μεγαλύτερα από το μπόι τους και τα στέλνουν να κλαδέψουν τη ζωή άλλου ανθρώπου και να πεθάνουν και τα ίδια. Παιδιά που τα ποτίζουν μίσος για τον πλησίον. Αλλά το παιδί σκέφτεται την ειρήνη, την ονειρεύεται, τη ζωγραφίζει, την τραγουδά.

Τα παιδιά-θύματα να μην τα μετράμε με νούμερα, φτάνει και μόνο ένα παιδί να χαθεί έτσι, τότε ο κόσμος μας ο δήθεν πολιτισμένος, ο δήθεν χριστιανικός, έχει χρεωκοπήσει. Αυτό που πεθαίνει είναι η ψυχή του παιδιού.
Αντώνης Σαμαράκης

Αυτό διάβασα και έβαλα το βίντεο του Φραγκούλη.

Φιλιά ψυχή μου!

mareld είπε...

Ηλιανθάκι μου!

Σε καταλαβαίνω..
για το παιδί που κρατάς μέσα στο είναι σου..

ΞΑΝΘΟΣ ΙΠΠΟΤΗΣ

1. Συνοπτική απόδοση του μύθου του διηγήματος

'Ενας μεσόκοπος άνδρας βρίσκει στο λεωφορείο ένα παιδικό περιοδικό με τίτλο "ο κόσμος των παιδιών". Το παίρνει για να το χαρίσει και το ξεχνάει κάπου. 'Οταν τυχαία ξαναπέφτει στα χέρια του το διαβάζει με μεγάλο ενδιαφέρον και σιγά-σιγά γίνεται φανατικός αναγνώστης του. Μέσα στις σελίδες του γνωρίζει τον κόσμο των παιδιών, ένα κόσμο γλυκό και ξένοιαστο, τόσο αλλιώτικο από τον κόσμο των μεγάλων. Επηρεάζεται και αλλάζει κι ο ίδιος, αλλάζει η ζωή του κι η διάθεσή του. Σταματά να σκύβει το κεφάλι, οι σχέσεις του με τους συνανθρώπους του και τη γυναίκα του καλυτερεύουν και αρχίζει να περιποιείται τον εαυτό του. Συνεχίζει να παίρνει το περιοδικό, μάλιστα στέλνει και κάποια ποιήματά του με το ψευδώνυμο "Ξανθός Ιππότης", τα οποία δημοσιεύονται. 'Οταν όμως οργανώνεται απ΄τη διεύθυνση του περιοδικού μια γιορτή στην οποία είναι καλεσμένος ως "Ξανθός Ιππότης" συναντά την αναπόφευκτη απογοήτευση : ανακαλύπτει πως τα παιδιά πίστευαν ότι ο συγγραφέας των ποιημάτων ήταν ένας συνομήλικός τους. Το όνειρό του τελειώνει καθώς καταλαβαίνει πόσο δύσκολο είναι να γίνει αποδεκτός στον κόσμο των παιδιών.

Από τις εργασίες των μαθητριών Γιάννας Γρυλλάκη και Αλεξάνδρας Κόμη

Σε ευχαριστώ!
Φιλιά καρδιά μου!

mareld είπε...

Γλυκό παιδί του Νότου!

Καλώς ήρθες στη Νοσταλγία!

Η ΣΑΡΞ

1. Συνοπτική απόδοση του μύθου του διηγήματος

'Ενας νέος εφημέριος αρχίζει την ιερατική του υπηρεσία σε μια λαϊκή συνοικία, στην οποία οι ενορίτες της ήταν μακριά από το δρόμο του Θεού. Φρόντισαν να τον πληροφορήσουν γι΄αυτό, τα "ευσεβή" μέλη της χριστιανικής οργάνωσης της περιοχής. Ο νέος ιερωμένος είναι αποφασισμένος να φέρει στο δρόμο του Θεού, όσο περισσότερα "απολωλότα πρόβατα" μπορεί και κατευθύνει όλες του τις ενέργειες σέ ένα στόχο : να καταπολεμήσει τη διαφθορά.

Μια βροχερή νύχτα, ένα αγόρι τον ειδοποιεί ότι κάποιος πεθαίνει και πρέπει να τον μεταλάβει. Με το δισκοπότηρο ακολούθησε το παιδί μέσα στη βροχή, συγκινημένος. 'Ηταν η πρώτη φορά που θα κοινωνούσε ετοιμοθάνατο και προσευχότανε στο Θεό να βρεί τα κατάλληλα λόγια να πει για μια τέτοια σπουδαία στιγμή. 'Οταν φτάσανε σ΄ ένα φτωχικό καμαράκι βρήκαν τον άρρωστο άνδρα - παλιό ήρωα του πολέμου - ξαπλωμένο και σχεδόν αναίσθητο. Ο εφημέριος θέλησε να του μιλήσει για το Θεό όμως ο ετοιμοθάνατος δεν έδειξε ν΄ ακούει. Τότε του πρόσφερε τη θεία μετάληψη απ΄το δισκοπότηρο, αλλά ο άντρας πριν την καταπιεί ζήτησε κι άλλη κι άλλη για να ικανοποιήσει την πείνα του, που τον είχε οδηγήσει σ΄αυτήν την κατάσταση. Ο νέος ιερέας στην αρχή αμήχανος, του έδωσε ξανά και ξανά, ώσπου του τάϊσε όλη τη θεία κοινωνία που υπήρχε στο δισκοπότηρο. Ο ετοιμοθάνατος δεν είχε ανάγκη από λόγια, αλλά από αγάπη. Και μέσα απο την τρυφερότητα που τού΄δειξε ο έκπληκτος και άπειρος νέος ιερέας γνώρισε το Θεό...

Από τις εργασίες των μαθητών Γιάννας Γρυλλάκη, Βασίλη Διαμαντή, Βασίλη Κέστη

Ο πατέρας μου ήταν ένας Ζορμπάς!
Ήταν έξυπνος, φτωχός και πολύ υπερήφανος!
Η ζωή τον χτύπησε άσχημα. Στα 44του έπαθε εγκεφαλικό.
Στα 70του κάτέπεσε και έμεινε 6χρ στο κρεβάτι.
Όταν ήρθε η ώρα να πεθάνει..φώναξαν το ιερέα του χωριού να τον ματαλάβει..
-Καλώς ήρθες παπούλη!
-Καλώς σε βρήκα Νιόνιο μου!
-Τι θέλεις παπούλη;
-Ήρθα να σε μεταλάβω Νιόνιο μου!
-Σε ευχαριστώ παπούλη!
-Όμως Νιόνιο μου, θα πρέπει να εξομολογηθείς πρώτα..
-'Ακουσε παπούλη..πήγαινε τώρα και θα εξομολογηθώ στο θεό όταν συναντηθούμε..
Με πήραν έντρομοι τηλ να επέμβω γιατί τρόμαξαν ότι δεν θα έβγαινε η ψυχή του..
Τους είπα να αφήσουν τον άνθρωπο ήσυχο..
Την άλλη μέρα κατά τις 12 ζήτησε από τη μάνα μου ένα ούζο, το ευχαριστήθηκε..και λέει στη μάνα μου..
-Έλα εδώ χρησή μου κυρά να σου δώσω ένα φιλί και συγγνώμη για όσα σου έκανα, δεν ήξερα ότι με αγαπούσες τόσο πολύ..
Και ό άνθρωπος τελείωσε σαν πουλάκι..

Να είσαι καλά!
Φιλιά!

mareld είπε...

Φίλε μου Βαγγέλη!
Γλυκέ μας φωτογράφε!

Εγώ σε ευχαριστώ για αυτό που είσαι!

Ο Σαμαράκης με έχει χαράξει όπως βέβαια και άλλοι αγωνιστές..

ΤΟ ΠΟΤΑΜΙ

1. Συνοπτική απόδοση του μύθου του διηγήματος

Δύο αντίπαλα στρατόπεδα βρίσκονται εγκατεστημένα στις απέναντι όχθες ενός μικρού ποταμού. Τα κρυστάλλινα νερά του είναι πραγματικός πειρασμός για τους φαντάρους αλλά και θανατηφόρα παγίδα, μια και οι εχθροί - "οι 'Αλλοι"- από απέναντι παραμονεύουν. Ο θάνατος τριών φαντάρων σ΄αυτό, αναγκάζουν τη μεραρχία τους να εκδώσει διαταγή με την οποία απαγορεύεται το κολύμπι.

'Ενας στρατιώτης όμως που δε μπορεί ν΄ αντισταθεί στο κάλεσμα του ποταμού, αποφασίζει μετά από μια νύχτα με βασανιστικά όνειρα, να παρακούσει τη διαταγή. Ξημερώματα κατευθύνεται προς τα κει και βουτάει γυμνός. Μέσα στα ήρεμα νερά ανανεώνεται. Η βρωμιά, η κούραση και οι κακουχίες που είχαν συσσωρευθεί ύστερα από δυόμισι χρόνια πολέμου νιώθει να φεύγουν από πάνω του. Μεταμορφώνεται από φαντάρος που ζει συνεχώς μέσα στις διαταγές και τις απαγορεύσεις, σε ξέγνοιαστο παιδί που κολυμπάει ελεύθερα και παίζει με τα νερά. Η ευτυχία του δεν κρατά πολύ. Κάποιος άλλος βρίσκεται κοντά του. 'Οταν καταλαβαίνει ότι είναι εχθρός, κολυμπάει στην όχθη και τρέχει μ΄όλη του τη δύναμη να πάρει το τουφέκι του. Προφθαίνει και σημαδεύει πρώτος τον αντίπαλό του. Μα διστάζει να τον πυροβολήσει. Σκέφτεται πόσο ίσοι φαίνονται τώρα που είναι γυμνοί, πως κι εκείνος είναι ένας άνθρωπος ίδιος μ΄αυτόν, πως οι έχθρες είναι πλαστές. Κατέβασε το όπλο, κατέβασε το κεφάλι του. Η σφαίρα του αντιπάλου τον έριξε νεκρό, εκεί, δίπλα στο ποτάμι.

Aπό τις εργασίες των μαθητών Ελευθερίας Καλλίτσα και Βασίλη Διαμαντή

Όταν το διάβαζα μέχρι τελευταία στιγμή..πίστευα ότι θα γίνουν φίλοι..

Φιλιά και καλό απόγευμα!

faraona είπε...

Αφιερωμα παραδεισο εκανες στην καλη φιλη Ερατω.
Αγαπημενος
ο Σαμαρακης ...συγγραφεας που σφραγισε τα νιατα μας Μαρελντ μου.
Τι μπορει να πει κανεις για τετοιους συγγραφεις διαμαντια.!

φιλια πολλα λουλουδι μου

mareld είπε...

Φαραώνα μου γλυκιά!

Της Ερατώς μας της αξίζουν πολλά..

Δεν μπορεί κανείς να πει τίποτα για τα διαμάντια τους συγγραφείς και ποιητές μας απλά να αφήσει να μας χαϊδεύουν τα λόγια τους!

Σ΄ ΕΝΑ ΣΥΝΟΡΙΑΚΟ ΣΤΑΘΜΟ

1. Συνοπτική απόδοση του μύθου του διηγήματος

Σ΄αυτό το διήγημα ο Σαμαράκης μας παρουσιάζει σύντομα τα όνειρα και την εξέλιξη ενός ανθρώπου στις περισσότερες φάσεις της ζωής του : Από παιδί, ήθελε να γίνει σταθμάρχης. Το έσκαγε απ΄το σχολείο και πήγαινε στο σταθμό, όπου καθόταν ώρες παρακολουθώντας τα τραίνα και παρατηρώντας τους επιβάτες. Κανένα εμπόδιο δε στάθηκε ικανό να ξεχάσει το όνειρό του. Και τελικά το πραγματοποίησε : έγινε όμως σιδηροδρομικός, όχι σταθμάρχης. 'Εζησε μια ζωή με το επάγγελμα που του άρεσε, κι όταν πήρε τη σύνταξή του αποφάσισε να γράψει ένα βιβλίο με τις αναμνήσεις του. 'Ενα περιστατικό απ΄τα πολλά που του συνέβησαν, χαράχτηκε έντονα στη μνήμη του. 'Ηταν ένα φθινοπωρινό βράδυ και όλοι οι έλεγχοι είχαν τελειώσει στο τραίνο που ξεκινούσε απ΄τον τελευταίο ελληνικό σταθμό. Λίγο πριν αυτό περάσει τα σύνορα, πρόσεξε έναν άντρα να πηδάει από ένα βαγόνι. Με τη σκέψη του στο κακό τον κυνήγησε για αρκετή ώρα. Τέλος τον βρήκε να κάθεται σκεφτικός και ζήτησε να μάθει τι του συνέβαινε. Ο ταξιδιώτης του εξήγησε : του μίλησε για τα προδομένα του όνειρα, για τη ζωή που έχασε, για τους συμβιβασμούς που δεν απέφυγε. Μια ελπίδα του έμενε : είχε την πεποίθηση πως αν έφευγε για κάποιο άλλο τόπο, θα μπορούσε να αλλάξει. κι η ζωή του κι ο ίδιος. Κι εκεί που ξεκίνησε για μια καινούργια αρχή φοβήθηκε. κι αποφάσισε να γυρίσει πίσω. Γιατί ήταν πολλές οι πιθανότητες εκεί που θα πήγαινε να μη κατάφερνε τίποτα. Ενώ αν γύριζε πίσω, θα τού΄μενε τουλάχιστον η ελπίδα : ότι ίσως κάποτε, κάπου αλλού...

Από τις εργασίες των μαθητών Βασίλη Κέστη, Παγώνας Κωνσταντοπούλου

Φιλιά και καλό σου βράδυ!

Άστρια είπε...

Σήμερα το απόγευμα που είχα λίγο περισσότερο χρόνο, απόλαυσα αυτή την ανάρτηση.
Το θέμα και τα τραγούδια ανάμεσα, τις υπέροχες φωτογραφίες.
Αλλά και τα σχόλιά σου! το κείμενο που παρέθεσες της Κικής Δημουλά, τις "Συνοπτικές αποδόσεις των μύθων των διηγημάτων". (αλήθεια, μπορείς να πεις κάτι γι'αυτούς τους μαθητές;) και όσα μοιράστηκες μαζί μας για τον πατέρα σου.

Και μετά, ήσυχα ένοιωσα για το ότι υπάρχει ακόμα ελπίς. Να είσαι καλά:)

υγ. αν σου πω ότι το τραγούδι του Φραγκούλη το άκουγα χθες και εγώ;

mareld είπε...

Άστρια μου!

Χάρηκα που χθες άκουγες το τραγούδι του Φραγκούλη και το βρήκες εδώ μαζί με τον αξέχαστο μας Σαμαράκη.. εννοείται και για όλα όσα ένιωσες..

Μου άρεσαν οι συνοπτικές αποδόσεις των μαθητών και τις έφερα εδώ επειδή ξέρω ότι μπαίνουν παιδιά και διαβάζουν..

Μαζί με την ύλη του μαθήματος των Νέων Ελληνικών, οι φιλόλογοι των Εκπαιδευτηρίων Δούκα διδάσκουν παράλληλα και τρία λογοτεχνικά βιβλία σε κάθε τάξη. Πάνω στο περιεχόμενο των βιβλίων αυτών τα παιδιά κάνουν κάποιες εργασίες, ώστε να εμβαθύνουν στα νοήματα και να προσεγγίσουν περισσότερο τους στόχους του συγγραφέα.

'Ενα από τα βιβλία που απασχόλησαν φέτος, (τη σχολική χρονιά 1994-95) τους μαθητές της Γ' τάξης του Γυμνασίου, ήταν η πολυδιαβασμένη συλλογή διηγημάτων του Αντώνη Σαμαράκη, που έχει τον τίτλο "Ζητείται ελπίς". 'Ενα βιβλίο που έχει εκδοθεί σε δεκάδες χιλιάδες αντίτυπα, έχει μεταφραστεί σε δεκάδες γλώσσες, έχει υμνηθεί από τους κριτικούς σαν "έργο εξαιρετικό", "ξεχωριστό", "σύγχρονο", "συγκλονιστικό", "αποκαλυπτικό", "τρυφερό και αμείλικτο", φαίνεται ότι έκανε ιδιαίτερη εντύπωση και στους μαθητές μας.

Φιλιά και καλό σου βράδυ

ΦΥΡΔΗΝ-ΜΙΓΔΗΝ είπε...

Θαυμάσια ανάρτηση!!!! και
Φραγκούλης " ΄Οταν ήμουν παιδί είχα βρει έναν κήπο..."

Τώρα μέσα στα χαμένα πορευόμαστε... και η ελπίς παραμένει στα μη ανευρεθέντα, έστω και αν ο "ευρών αμειφθήσεται"

Φιλί και Γλαρένιες αγκαλιές

Διονύσης Μάνεσης είπε...

Καλημέρα, mareld,
Ωραία πράγματα φέρνεις στην επιφάνεια - και με το γνωστό, υπέροχο τρόπο σου.
Ιδιαίτερος ο Σαμαράκης, μόνος κι αυτόνομος στα νεοελληνικά γράμματά μας, για πολλούς λόγους καταφέρνει να συγκινεί τους εφήβους που ήμασταν αλλά και τους σημερινούς. Έχει τύχει να "ακούμε" (ηχογραφημένο) διήγημά του στην τάξη και έπρεπε να έβλεπες πώς σιγά σιγά απλωνόταν στο χώρο η ατμόσφαιρα του διηγήματος, πώς τα παιδιά ταξίδευαν καθώς άκουγαν, πώς συγκεντρωνόντουσαν όλο και πιο πολύ στις γραμμές του διηγήματος.

Και πώς να μην είναι έτσι, όταν, μέχρι το τέλος, η ψυχή του καιόμενη βάτος, ολόκληρος μια καταγγελία ενάντια στα τόσα άδικα του κόσμου. Δυο μάτια μεγάλα και ολοφώτεινα, υγρά πάντα, θαρρούσες έτοιμα να κλάψουν αλλά και γελαστά ταυτόχρονα ( ε, συμβαίνουν κι αυτά..), δυο μάτια ίδια η ψυχή του. Ένα ςάνθρωπος που κρατούσε το εφηβικό του πείσμα αλλά και την ορμή μέχρι το τέλος.
Καλημέρα και πάλι.

mareld είπε...

Αγαπημένη μου Γλαρένια!

Πάντα στο φως πορεύεσαι!
"Πάντα ανοιχτά, πάντ΄άγρυπνα τα μάτια της ψυχής σου"

Ο ΗΛΙΟΣ ΕΚΑΙΓΕ ΠΟΛΥ

1. Συνοπτική απόδοση του μύθου του διηγήματος

Ο ήρωας αυτού του διηγήματος είναι ένας νέος άντρας που προσπαθεί να επιβιώσει μέσα από τη φτώχεια και την ανεργία. Πάνε οκτώ μήνες που αναζητά οποιαδήποτε δουλειά χωρίς αποτέλεσμα. Κάθε πρωί ξεκινά νωρίς απ΄το σπίτι του και γυρνά αργά το βράδυ, υπολογίζοντας πως η σπιτονοικοκυρά του θα κοιμάται και δε θα του ζητήσει τα απλήρωτα νοίκια. 'Ετσι ξεκίνησε κι αυτό το πρωινό, έχοντας στην τσέπη του τις τελευταίες του οικονομίες. Γυρνά πεινασμένος και εξαντλημένος, σχεδόν χωρίς σκοπό. Ψάχνει να βρει τον καλύτερο τρόπο να ξοδέψει τα χρήματά του, να κρατήσει την αξιοπρέπειά του. Σκέφτεται να τα δώσει για ένα τελευταίο πιάτο φαΐ, τελικά αποφασίζει να αγοράσει ένα λαχείο. 'Ομως κι αυτό το αναβάλλει.

'Ολη μέρα κάτω απ΄τον καυτό ήλιο δίψασε. Μπαίνοντας σ΄ένα καφενείο να πιεί νερό, βρίσκει μια ξεχασμένη εφημερίδα. Αν και είχε σιχαθεί τις μικρές αγγελίες, ρίχνει μια ματιά και βρίσκει μια αγγελία που ήταν για τα μέτρα του. Αποφασίζει να κάνει μια τελευταία προσπάθεια και για να κάνει καλή εντύπωση ξυρίζει το απεριποίητο πρόσωπό του. Φτάνοντας όμως στο γραφείο μαθαίνει πως αν πήγαινε δέκα μόλις λεπτά νωρίτερα θα είχε προλάβει τη θέση. 'Ηταν τα δέκα λεπτά που είχε χάσει για να ξυριστεί.

Η απόγνωσή του για την αδικία της ζωής και την ατυχία του κορυφώνεται. Η απελπισία του εκδηλώνεται καθώς βλέπει το φρεσκοξυρισμένο πρόσωπό του σ΄ έναν καθρέφτη : ξεσπάει σε γέλια.

Από τις εργασίες των μαθητών Βασίλη Διαμαντή και Ελευθερίας Καλλίτσα

Γέλιο να σου απλώνει η ζωή να περπατάς καρδιά μου!

mareld είπε...

Διονύση μου!

Και πώς να μην είναι έτσι..

Από εδώ έφυγα και με γουλιές σχεδόν πικρού καφέ..άκουσα πολλά τραγούδια της Αντίστασης..
Το 1944 πιάστηκε από τους ναζί και καταδικάστηκε σε θάνατο..

Θα μπούνε μερικά στο μπουγαρίνι τη Τρίτη..
Ο δρόμος μ΄έβγαλε..

Ο Γιώργος Σεφέρης -προιστάμενος της Διεύθυνσης Εξωτερικού Τύπου του Υφυπουργείου Τύπου και Πληροφοριών τότε- έγραφε για τα γεγονότα της 28ης Οκτωβρίου του 1940.

Δευτέρα 28. Κοιμήθηκα δύο το πρωί, διαβάζοντας Μακρυγιάννη. Στις τρεις και μισή μια φωνή μέσα από το τηλέφωνο με ξύπνησε: "έχουμε πόλεμο". Τίποτε άλλο, ο κόσμος είχε αλλάξει. Η αυγή, που λίγο αργότερα είδα να χαράζει πίσω από τον Υμηττό, ήταν άλλη αυγή: άγνωστη. Περιμένει ακόμη εκεί που την άφησα. Δεν ξέρω πόσο θα περιμένει, αλλά ξέρω πως θα φέρει το μεγάλο μεσημέρι. Ντύθηκα κι έφυγα αμέσως.

Τ' ανθισμένο πέλαγο και τα βουνά στη χάση του φεγγαριού
η μεγάλη πέτρα κοντά στις αραποσυκιές και τ' ασφοδίλια
το σταμνί που δεν ήθελε να στερέψει στο τέλος της μέρας
και το κλειστό κρεβάτι κοντά στα κυπαρίσσια και τα μαλλιά σου
χρυσά τ' άστρα του Κύκνου κι εκείνο τ' άστρο ο Αλδεβαράν

Κράτησα τη ζωή μου
κράτησα τη ζωή μου ταξιδεύοντας
ανάμεσα σε κίτρινα δέντρα κατά το πλάγιασμα της βροχής
σε σιωπηλές πλαγιές φορτωμένες με τα φύλλα της οξιάς
καμιά φωτιά στη κορυφή του βραδιάζει

Κράτησα τη ζωή μου στ' αριστερό σου χέρι μια γραμμή
μια χαρακιά στο γόνατό σου
τάχα να υπάρχουν στην άμμο του περασμένου καλοκαιριού
τάχα να μένουν εκεί που φύσεξε ο βοριάς καθώς ακούω
γύρω στη παγωμένη λίμνη την ξένη φωνή

Τα πρόσωπα που βλέπω δε ρωτούν μήτε η γυναίκα
περπατώντας σκυφτή βυζαίνοντας το παιδί της

Φιλιά στα όνειρά σου!

Porfyrogennitos είπε...

Τι όμορφες φωτογραφίες; Τι ωραία χρώματα;Μπράβο!!!!!!

:-)

kiki είπε...

Χρώματα...φωτογραφίες...λόγια... όλα υπέροχα Μαρελντίτα! Φιλιά!

mareld είπε...

Καλώς τον Πορφύρη μου!

Σε ευχαριστώ για τα λόγια σου
και τη καλή σου τη καρδιά!

Σου έφερα ένα απόσπασμα από μια συνέντευξη με τον Αντώνη Σαμαράκη

-Επικαλείστε συχνά τον Μακρυγιάννη.

-Βεβαίως γιατί μ’ έχει καταπλήξει ο αγώνας του, η σοφία του η ταπεινοσύνη του, η σεμνότητά του η παλικαριά του, το ήθος του και αυτό βέβαια το απροσκύνητος που έλεγε. Το απροσκύνητος!

-Η ζωή είναι ένας αγώνας.

-Άμα τα βάζεις κάτω δεν πας πουθενά.

-Κύριε Σαμαράκη στο έργο σας προτιμάτε να μιλάτε απλά και με παραδείγματα για τα συναισθήματα μεταξύ των ανθρώπων. Στο βιβλίο σας «Εν Ονόματι» περιλαμβάνετε αρκετά παραδείγματα μαθητών. Τα τελευταία χρόνια ζούμε επανειλημμένα τις μικρές αλλά και τις μεγάλες επαναστάσεις των μαθητών για καλύτερη μόρφωση και παιδεία. Πως βλέπετε αυτές τις πρωτοβουλίες των νέων;

-Καταρχήν, αν μου επιτρέπετε να σας πω ότι σωστά λέτε για τους ήρωες στα βιβλία μου -διηγήματα και μυθιστορήματα- δεν είναι ποτέ πρόσωπα επίσημα, αυτό που λέμε οι επίσημοι. Δεν με ενδιαφέρουν, μου είναι αδιάφοροι. Ξέρεις πολύ καλά ότι όταν ένα αγόρι πει σε ένα κορίτσι είμαι ερωτευμένος μαζί σου, το να του πει το κορίτσι απλώς και μόνο μου είσαι αδιάφορος είναι η πιο βαριά ποινή. Μου είναι αδιάφοροι. Τα παιδιά με συγκινούν, οι καθημερινοί άνθρωποι και εμείς οι λεγόμενοι συγγραφείς και λογοτέχνες είμαστε καθημερινοί άνθρωποι. Εγώ στα νιάτα μου πίστευα όταν ξεκίνησα τη λογοτεχνία ότι έχω ένα ΄Αγιο Πνεύμα «εν είδει περιστεράς» στη δημόσια έμπνευση, κάτι σαν επιφοίτηση…

-Άνθρωπος σημαίνει «άνω θρώσκω»

-Ναι, ναι, αλλά όταν το συζήτησα με τον πατριάρχη τελευταία, μου είπε «συμφωνώ μαζί σου». Του λέω ότι εσείς της Εκκλησίας αναφέρετε το «Ανω Σχώμεν τας καρδίας» αλλά τα μάτια πρέπει να είναι κάτω, στο πεζοδρόμιο, όπου είναι τα φρικτά κοινωνικά προβλήματα, τα βάσανα των απλών ανθρώπων.

Να περνάς όμορφα!
Καλή σου βδομάδα!

mareld είπε...

Καλώς το παιδί!

Όμορφη είσαι ψυχή μου!

Λόγω της μέρας..
απόσπασμα από συνέντευξη με τον Αντώνη Σαμαράκη

-Απλά. Είναι τόσο απλά, έγιναν τόσο απλά, η ζωή είναι κατά βάθος απλή, εμείς την δυσκολεύουμε. Όλα είναι απλά και η ανθρώπινη επικοινωνία είναι ένα απλό πράγμα, εμείς το δυσκολεύουμε και το στερούμε. Και η λογοτεχνία είναι μία απόπειρα απεγνωσμένη ανθρώπινης επικοινωνίας. Μιλάς, την ακούει την φωνή σου ο άλλος, ο άγνωστος αναγνώστης την καταλαβαίνει απαντάει ενώ σ’ αυτόν που δεν την καταλαβαίνει δεν υπάρχει ανθρώπινη επικοινωνία. Απλώνεις το χέρι, το πιάνει ο άλλος το σφίγγει με το δικό του, γίνεται η ανθρώπινη επικοινωνία.

-Έχετε ταξιδέψει πολύ. Όλα αυτά τα ταξίδια αποτελούν ερεθίσματα που αποτυπώνονται στο χαρτί. Μιλήστε μας λίγο για τα ταξίδια σας...

-Έχω ταξιδέψει από τον καιρό που ήμουνα 16 χρονών. Μπήκα στα 15 στο Υπουργείο Εργασίας και αφού πέρασα μία περίοδο ένταξης σε μία οργάνωση επαναστατική, αναρχική, μετά απογοητεύτηκα. Ήμουνα ο Γραμματέας της Οργάνωσης αυτής, είχαμε μαθητικό τμήμα, ήταν 13,14,15 χρονών, πήγαινα στους Υπουργούς στα Υπουργεία, ζητάγαμε μαθητικά εισιτήρια, μαθητικά συσσίτια και μετά όταν είδα ότι έγινε Υπουργείο Εργασίας, για πρώτη φορά στην Ελλάδα, έδωσα εξετάσεις στον αείμνηστο Γεώργιο Καρτάλη, μια μεγάλη προσωπικότητα, που ενώ ήταν από εύπορη οικογένεια του Βόλου μπήκε στην Εθνική Αντίσταση και αγωνίστηκε, σπουδαίο πολιτικό και ύστερα το 1936 ήρθε η δικτατορία του Μεταξά. Δεν του άρεσα εγώ, γούστο του, και με έδιωξε, έφυγα από το υπουργείο. Πριν όμως με διώξουνε είχα πάει στην Κωνσταντινούπολη, με κρατική αποστολή και μετά στο Βουκουρέστι. Στην Κωνσταντινούπολη δε, έμεινα μόνο μία ημέρα και έπρεπε να πάω επειγόντως ολοταχώς σε μία κρατική υπηρεσία. Μπήκα σ’ ένα τραμ και άκουγα σ’ ένα κάθισμα δυο ανθρώπους να μιλάν ελληνικά. Πήγα κοντά τους και λέω είστε Έλληνες βρε παιδιά, που να κατέβω για να πάω εκεί; Και με αρπάζει ένα χέρι, ένας πελώριος αστυνομικός Τούρκος με σπάει στο ξύλο μέσα γιατί είχε βγει διαταγή.

-Και όποτε πηγαίνετε στην Τουρκία τρώτε ξύλο, λέτε συχνά;

-Ναι τρώω ξύλο και άμα δεν φάω ανησυχώ ότι κάτι συμβαίνει.

Ταξίδια ονειρεμένα σου εύχομαι!
Φιλιά και καλή σου βδομάδα!

ΦΑΙΔΩΝ ΘΕΟΦΙΛΟΥ είπε...

Οταν ήμουν μαθητής ακόμα του Λυκείου, προκαλούσα και έκανα παθιασμένες συζητήσεις γύρω από το έργο του Αντώνη Σαμαράκη, που με τα μηνύματα ζωής και το τηλεγραφικό του στιλ, με είχε συνεπάρει. Αργότερα , όταν εκδόθηκαν τα 2 πρώτα βιβλία μου στη Θεσσαλονίκη, (εκδόσεις Εγνατία- με τα περίφημα Τραμάκια) γνωρίστηκα με τον Αντώνη Σαμαράκη και διαπίστωσα πόσο γλυκός και ανοιχτός άνθρωπος ήταν . Οι συναντήσεις μας στα κουτούκια του Παγκρατίου, με τη παρέα του Σαμαράκη, έμοιαζαν με περιβόλι του Παραδείσου!! Την αγάπη του την έδινε απλόχερα. Τον θυμάμαι πάντα με συγκίνηση και αγάπη. Υακινθάκι σε ευχαριστώ που τόσο όμορφα ανάρτησες και μου θύμισες το σπουδαίο αυτό συγγραφέα, που υπήρξε απλός και καθημερινός όσο κανείς άλλος. Μαζί με σένα ευχαριστώ και την Ερατώ που έγινε αιτία για την ανάρτηση αυτή.

mareld είπε...

Φίλε μου, Φαίδωνα!

"Την αγάπη του την έδινε απλόχερα!"

Μόνο αυτό αρκεί για να νιώσεις τυχερός που συνάντησες αυτόν τον υπέροχο άνθρωπο.
Χάρηκα που έχεις ακούσει τα λόγια του, έχεις δει τα μάτια του, νιώσει το κρυφό του καρδιοχτύπι για τα παιδιά του κόσμου!

Σε ευχαριστώ που το μοιράστηκες μαζί μας!

Τι να σου αφιερώσω;
Το παρακάτω που ανήκει στο δρόμο που περπάτησες και περπατάς!

Απόσπασμα από συνέντευξη με τον Αντώνη Σαμαράκη.

Στα βιβλία σας επικαλείσθε συχνά παραδείγματα που αφορούν τις κοινωνικές διακρίσεις στα παιδιά του κόσμου, τις φυλετικές διακρίσεις, το ρατσισμό, την ξενοφοβία... Μπορεί αβίαστα να τα χαρακτηρίσει κανείς ως πράξεις πνευματικής αντίστασης. Είναι το βιβλίο μια πράξη κοινωνικής αντίστασης;

Βεβαίως. Υπήρχε πάντα. Το βιβλίο που να είναι λογοτεχνία αλλά συγχρόνως αγγίζει και τα καυτά κοινωνικά, τα ανθρώπινα προβλήματα. Μπορείς να γράψεις ένα διήγημα, ένα μυθιστόρημα με μια ιστορία ενός ανέργου που να είναι καθαρή λογοτεχνία. Αυτό το διήγημα να μην γίνεται μπροσούρα που λέμε πολιτική κ.ά. Μην ξεχνάς ότι οι αρχαίοι, οι μεγάλοι τραγικοί στην Αθήνα γράφανε για τα προβλήματα του καιρού τους και του τόπου τους και στέλνανε μηνύματα. Και ο Αριστοφάνης είναι βαθιά πολιτικοποιημένος αν το πούμε έτσι και δίνει μηνύματα και οι νεότεροι ξένοι συγγραφείς ο Σαίξπηρ, ο Ντοστογιέφσκι, ο Γκόγκολ, ο Τολστόι, ο Μαγιακόφσκι, όλοι. Ο Τσέχωφ, που σήμερα με ντοκουμέντα που βρέθηκαν ήσαν ενεργός κοινωνικός αγωνιστής. Μην πάμε πολύ μακριά, μην ξεχνάς ότι η βελτίωση της θέσης των μαύρων στις Η.Π.Α. δεν έγινε από τίποτα καρδινάλιους και επισκόπους, έγιναν από εκείνο το βιβλιαράκι εκείνης της γυναικούλας που έγραψε την «Καλύβα του μπάρμπα Θωμά», ότι εδώ απέκτησε η παγκόσμια κοινή γνώμη μια οδυνηρή αίσθηση τι σημαίνει πόλεμος με τα βιβλία του Εριθ Μαρία Ρεμάλκ «Ουδέν νεώτερον από το δυτικό μέτωπο», με του Ανδρέα Λάζο του Ούγγρου «Άνθρωποι εναντίον ανθρώπων», με τη «Φωτιά» του Μπαλβίς, με όλα αυτά του Μυριβήλη τα αντιπολεμικά βιβλία.

Να μου είσαι καλά!
Φιλιά και καλή σου μέρα!